ପ୍ରାଚୀ ଗବେଷକ ହଂସନାଥ ସାହୁ
ଦେବଭୂମି ଭାରତ ବର୍ଷର ସାଂସ୍କୃତିକ ପରଂପରାରେ ସିଦ୍ଧ ସଂସ୍କୃତି ଏକ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ପରଂପରା ଭାବେ ଉଦ୍ବଭ ହୋଇଛି । ଯାହାର ପ୍ରଭାବ ବର୍ତ୍ତମାନ ଯୁଗ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସାଂସ୍କୃତିକ ପରଂପରାରେ ମାୟା ବିସ୍ତାର କରିଚାଲିଛି । ସିଦ୍ଧ ସଂସ୍କୃତି ପ୍ରାଗ୍ ଐତିହାସିକ ଯୁଗ, ଏପରି କି ଖ୍ରୀଷ୍ଟ ପୂର୍ବକାଳୀନ ତଥା ଗୌତମଙ୍କ ଆବିର୍ଭାବ ପୂର୍ବରୁ ସୃଷ୍ଟ । ଯାହା ବ୍ରାତ୍ୟ ସଭ୍ୟତା ଭାବରେ ଆତ୍ମ ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲା । ସେମାନେ ପରିବ୍ରାଜକ ସନ୍ୟାସ ଜୀବନ ବିତାଉଥିଲେ ଓ ଶୁନ୍ୟବାଦର ବିଶ୍ୱାସୀ ଥିଲେ । ସେମାନେ ହିନ୍ଦୁ ଦେବାଦେବୀଙ୍କୁ ଅସ୍ୱୀକାର ପୂର୍ବକ ବ୍ରାହ୍ମଣ୍ୟ ଧର୍ମର ପରିପନ୍ଥୀ ଥିଲେ ଓ ଜାତିବାଦର ବିରୋଧି ଥିଲେ । ସେମାନେ ଶୂନ୍ୟବାଦର ପ୍ରବକ୍ତା ଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଗୃହ ନିର୍ମାଣ ଓ ମନ୍ଦିର ସଂବନ୍ଧୀୟ ଦିଗ୍ ଦର୍ଶନ ଦେବା ସହ ଭବିଷ୍ୟତ ବାଣୀ ପ୍ରଦାନ ପୂର୍ବକ ରୋଗ ନିରାକରଣ ସଂବନ୍ଧୀୟ ବନଷ୍ପତୀୟ ଉପଚାର ପ୍ରଦାନ ପୂର୍ବକ ରୋଗ ନିରାକରଣ ସଂବନ୍ଧୀୟ ବନଷ୍ପତୀୟ ଉପଚାର ପ୍ରଦାନ କରି ସମାଜର ଅଶେଷ କଲ୍ୟାଣ ସାଧନ କରୁଥିଲେ ।
ସେମାନେ ଭାରତବର୍ଷର ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରାନ୍ତରେ ତଥା ଉକ୍ରଳ ଭୂଖଣ୍ଡ ଓ ପ୍ରାଚୀ ଉପତ୍ୟକାରେ ଭ୍ରମଣ କରି ଯାଯାବର ଜୀବନ ବିତାଉଥିଲେ । କାଳକ୍ରମେ ସେମାନେ ନଦୀକୂଳ ସଂଲଗ୍ନ ଘଂଚ ଜଙ୍ଗଲ ପରିବେଷ୍ଟିତ ପରିବେଶ ମଧ୍ୟରେ ତଥା ଜନବସତି ଠାରୁ ଅନତି ଦୂରରେ ଆଶ୍ରମମାନ ନିର୍ମାଣ କରି ସ୍ଥାୟୀ ଭାବରେ ବସବାସ କରିବାକୁ ଆରମ୍ଭ କଲେ । ଉକ୍ରଳର ପ୍ରାଚୀ ଉପତ୍ୟକାରେ ସେମାନଙ୍କ କାୟା ବିସ୍ତାର ପୂର୍ବକ ପ୍ରାଚୀ ନଦୀ କୂଳ ଅରଣ୍ୟାନୀରେ ଆଶ୍ରମମାନ ନିର୍ମାଣ କରି ସାଧନାରତ ଥିଲେ । ଯାହାର ସ୍ମାରକୀ ସ୍ୱରୁପ ପ୍ରାଚୀ କୂଳରେ ଅବସ୍ଥିତ ଅସଂଖ୍ୟ ମଠ ଓ ଗାଦୀ, ଯାହା ଅତୀତର ସ୍ମୃତି ଚାରଣ କରୁଅଛି ।
କାଳକ୍ରମେ ଶୂନ୍ୟବାଦର ତାତ୍ୱିକ ବିଶ୍ଳେଷଣ ତଥା କାୟ ସାଧନା ଯୌଗିକ ମାର୍ଗର ପ୍ରଚାର ଓ ପ୍ରସାର ଫଳରେ ସେମାନଙ୍କ ଲୋକ ପ୍ରିୟତା ବଢିବା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ଉକ୍ରଳୀୟ ଧାର୍ମିକ ପରଂପରା ଯଥା- ବୌଦ୍ଧ, ଜୈନ, ଶୈବ, ଶାକ୍ତ, ତନ୍ତ୍ର, ବୈଷ୍ଣବ ଓ ନାଥପନ୍ଥୀମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ସମାଦୃତ ହେବା ସହ ସେମାନଙ୍କ ମାର୍ଗଦର୍ଶନ ସାହିତ୍ୟ ସୃଷ୍ଟିରେ ରୂପାନ୍ତରିତ ହୋଇ ଉକ୍ରଳୀୟ ସାହିତ୍ୟର ସାରସ୍ୱତ ଭଣ୍ଡାରକୁ ରୁଦ୍ଧିମନ୍ତ କରିପାରିଛି । ପ୍ରାଚୀ ଉପତ୍ୟକାରେ ବିଶେଷ ଭାବରେ ଯୌଗିକ ପ୍ରକ୍ରିୟା ପ୍ରଭାବିତ ସ୍ଥାପତ୍ୟମାନ ଦେଖାଯାଏ । ଯଥା ସପ୍ତଫେଣୀ ଠାକୁରାଣୀ-ତଣ୍ଡିକଣା, ରାମଚଣ୍ଡୀ-ନରିଶୋ ଓ ଶଙ୍କଟ ତାରିଣୀ-କାହାଳ ଅସ୍ତରଙ୍ଗ ପ୍ରଭୃତି ।
ଗାଦୀ ଉପାସନା-ଓଡିଶା ତଥା ପ୍ରାଚୀ ଅବବାହିକାରେ ପ୍ରାୟତଃ ମନ୍ତ୍ରସିଦ୍ଧ, ତନ୍ତ୍ରସିଦ୍ଧ ଓ ବୁଟସିଦ୍ଧ ଭାବେ ପରିଚିତ ଲାଭ କରି ସମାଜର ଅଶେଷ କଲ୍ୟାଣ ସାଧନ କରିଥିଲେ । କାଳକ୍ରମେ ସାଧନା ପୀଠରେ ସେମାନଙ୍କ ସମାଧି ପୀଠକୁ ଗାଦୀ ଭାବରେ ଉପାସନା କରାଯାଇଛି । ସେହି ପବିତ୍ର ଗାଦୀ ତଥା କ୍ଷେତ୍ରର ମହାତ୍ମ୍ୟ ଏବେ ମଧ୍ୟ ରହିଛି । ଲୋକମାନଙ୍କ ହୃଦୟରେ ଉଜ୍ଜୀବିତ ରହିଛି ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ ସ୍ମୃତି ଚାରଣ କରାଯାଇଛି । ସିଦ୍ଧ ସାଧକମାନଙ୍କ ଆଧାର ଦୃଷ୍ଟେ ସେମାନଙ୍କ ଗାଦୀକୁ ଦୁଇ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ବିଭକ୍ତ କରାଯାଇଛି । ଯଥା-(୧) ମନ୍ତ୍ରାୟିକ ସିଦ୍ଧଗାଦୀ (୨) ବୁଟ ସିଦ୍ଧଗାଦୀ । ସିଦ୍ଧ ସାଧକମାନେ ପ୍ରାୟତଃ ବିଭିନ୍ନ ସଂପ୍ରଦାୟ ତଥା ଜାତିର ଲୋକଥିଲେ ମଧ୍ୟ ସେମାନେ ସାଧକ ଭାବରେ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ଓ ଧର୍ମ ସଂସ୍କୃତିରେ ମାନବବାଦର ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା ଥିଲେ ।
ଓଡିଆରେ ଗୋଟିଏ ପ୍ରବାଦ ଅଛି- ସିଦ୍ଧି ଓ ମହୌଷଧି । ଅର୍ଥାତ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ଜଟିବୁଟି ଔଷଧ ଦ୍ୱାରା ରୋଗ ନିରାକରଣ କରିବା ଓ ସେମାନଙ୍କୁ ଯୌଗିକ ସାଧନା ମାର୍ଗରେ ପ୍ରବୃତ କରାଇବା । କାଳକ୍ରମେ ସିଦ୍ଧ ସଂସ୍କୃତି ଆମ ସାମାଜିକ ତଥା ସାଂସ୍କୃତିକ ପରଂପରାର ଗଣ୍ଡି ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରବେଶ କରି ଓଡିଆ ଭାଷା ସାହିତ୍ୟକୁ ପରିପୃଷ୍ଟ କରିପାରିଛି ।
ଷୋଡଶ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦ କାଳରେ ପ୍ରାଚୀ-ଚିତ୍ରୋପôଳା ଭୂଖଣ୍ଡର ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ପଂଚ ଗୋସ୍ୱାମୀ ଓ ସେମାନଙ୍କ ରଚିତ ପଂଚସଖା ସାହିତ୍ୟ ବହୁଳ ଭାବରେ କାୟ ସାଧନା ଯୌଗିକ ମାର୍ଗ ଦର୍ଶନ ପରିପୃଷ୍ଟ ହୋଇ ଓଡିଆ ଭାଷା ସାହିତ୍ୟକୁ ସମୃଦ୍ଧ କରିବା ସହିତ ମାନବ ସମାଜରେ ନୂତନ ପ୍ରାଣ ସଂଚାର କରିପାରିଛି ।
 |
| SAMADHI PITHA OF GOSWAMI BAHUDA DAS |
ପ୍ରାଚୀ ଉପତ୍ୟକାରେ ମଠ ଓ ଗାଦୀ
୧. ସନ୍ଥ ବାହୁଡା ଦାସ ଗାଦୀ -କୁଶକଂଟା ମଠ, ବ୍ରାହ୍ମଣ ଝରିଲୋ
୨. କମ୍ବୁପାଣି ଗାଦୀ - ଫତେଗଡ ମଠ, ଫତେଗଡ
୩. ଦେଉଳୀ ମଠ - ଦେଉଳୀ
୪. ଅର୍କ ତୀର୍ଥ ମଠ - ନୂଆ ଗାଁ ,ନିଆଳୀ
୫. ସିଦ୍ଧ ମଠ - ମାଧବ
୬. ସଦା ଦାସ ଗାଦୀ - ମାଧବ
୭. ବେଲ ବଣ ମଠ - ହୀରାପାଟଣା,ଚୌରାସୀ
୮. ଗୋ ତୀର୍ଥ ଗାଦୀ - ଚୌରାସୀ,ଅମରେଶ୍ୱର
୯. କ୍ଷୀରଗରୁ ଗାଦୀ- ଗଡ ଅମର ପ୍ରସାଦ
୧୦.ଲୋହୀ ଦାସ ଗାଦୀ - ମହତାପାରୀ
୧୧.ବୀରସିଂହ ଗାଦୀ -ଶେହାଗପୁର,ରାମେଶ୍ୱର
୧୨. ବିରଂଚି ନାରାୟାଣୀ - ବାଲିପଟା, ଅସ୍ତରଙ୍ଗ
୧୩. ନାସିକେଶ୍ୱର ମଠ- ନାସିକେଶ୍ୱର ଶାସନ
୧୪. କିଳାବୋଦା ଗାଦୀ - ଆମ୍ବିଳି ଗାଁ ପ୍ରଭୃତି ବୁଟ ସିଦ୍ଧ ଗାଦୀ
ପ୍ରାଚୀ ଅବବାହିକାରେ ଅନେକ ସିଦ୍ଧ ସାଧକ ମାନେ ଜନ୍ମ ଗ୍ରହଣ କରି ଯାଇଛନ୍ତି । ଯେଉଁ ମାନଙ୍କ କିର୍ତୀ ଓ କୃତୀ ଆଜି ମଧ୍ୟ ସ୍ମରଣ କଲେ ଶରୀରରେ ସ୍ୱତଃ ଶିହରଣ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥାଏ । ସେମାନେ ସାଧାରଣ ହଳୁଆ ହୋଇଥାନ୍ତୁ କିମ୍ବା ସାଧାରଣ ମୂଲିଆ କୂଳରେ ଜନ୍ମ ହୋଇଥାନ୍ତୁ । ପରଂତୁ ସେମାନଙ୍କ ସାଧନା ଓ ନିଷ୍ଠା ତତ୍ କାଳୀନ ସମାଜର ଅଶେଷ କଲ୍ୟାଣ ସାଧନ କରିପାରିଥିଲା । ମାଧବ ଗ୍ରାମର ସଦା ଭୋଇ- ସଦା ଦାସ, ଯେ କି ମୃତ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ଜୀବନ ଦାନ କରିପାରିଥିଲେ ଓ ଅନେକ ଅସାଧ୍ୟ ରୋଗ ଭଲ ମଧ୍ୟ କରିଥିଲେ । ସାଧାରଣ କୃଷକ-କୁଶବାବା, ବଗଲ ମଠ. ଅନେକ ଅସାଧ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବା ସହ ବିଭିନ୍ନ ରୋଗ ନିରାକରଣ ନିମନ୍ତେ ଔଷଧିୟ ବ୍ୟବସ୍ଥା କରିଥିଲେ । ସେହିଭଳି କମ୍ବୁପାଣି ଫତେଗଡ ମଠ-କମ୍ବୁପାଣି ହୁକୁମ ଦେବା ସହ ବନଷ୍ପତୀୟ ଔଷଧିୟ ଉପଚାର ଦ୍ୱାରା ରୋଗ ନିରାକରଣ କରିପାରୁଥିଲେ । ସେହିପରି ବାହୁଡା ଦାସ ଜଣେ ସିଦ୍ଧ ସାଧକ ଥିଲେ । ତାଙ୍କର ଐଶ୍ୱରିକ ଶକ୍ତି ବଳରେ ଅନେକ ଦୁସାଧ୍ୟ ରୋଗର ଚିକିତ୍ସା କରିପାରୁଥିଲେ । ସର୍ବୋପରି ଭୋଇ ସମାଜକୁ ଏକତ୍ରୀ କରଣ ପ୍ରରିପ୍ରେକ୍ଷୀରେ ତାଙ୍କର ପ୍ରମୁଖ ଭୂମିକା ଥିଲା । ସେ ଅନେକ ବିଭୂତିର ଅଧିକାରୀ ହୋଇ ଅନେକ ଅଲୌକିକ କାର୍ଯ୍ୟ କରିପାରୁଥିଲେ । ତେଣୁ ସିଦ୍ଧ ସାଧକ ପକ୍ଷେ ଜାତିକୁଳ ଅପେକ୍ଷା ସେମାନଙ୍କ କିର୍ତ୍ତୀ ଓ କରିସ୍ମା, ସେମାନଙ୍କୁ ଚିର ନମସ୍ୟ ତଥା ଅମର ଆତ୍ମା ଭାବେ ଯୁଗ ଯୁଗ ଧରି ସ୍ମରଣ କରୁଥିବ ।
ଅବକ୍ଷୟମୁଖି ସାମାଜିକ ବ୍ୟବସ୍ଥା ମଧ୍ୟରେ ମନ୍ତ୍ରାୟିକ ଓ ତନ୍ତ୍ରାୟିକ ମଠ ତଥା ଗାଦୀ ମାନଙ୍କର ଅବକ୍ଷୟ ଘଟି ଚାଲିଥିବା ସମୟର ବୁଟସିଦ୍ଧ ଗାଦୀ ଓ ମଠମାନଙ୍କର ଆବଶ୍ୟକତା ଦୃଷ୍ଟେ ଲୋକମାନଙ୍କ ସଂପୃକ୍ତି ଥାଇ ପୂଣ୍ୟାତ୍ମାମାନଙ୍କର ସାଧନା କ୍ଷେତ୍ରର ଉତୋରତର ଉନ୍ନତି ସାଧିତ ହୋଇ ପାରୁଛି । କ୍ଷେତ୍ର ଅଛି , କ୍ଷେତ୍ରର ମହାତ୍ମ୍ୟ ମଧ୍ୟ ରହିଛି । ଉପଯୁକ୍ତ ଦାୟାଦ ଭାବରେ ଆମ୍ଭେମାନେ ନିଷ୍ଠାର ସହ ଉଦ୍ଯୋଗ ପୂର୍ବକ ସିଦ୍ଧ ପୁରୁଷମାନଙ୍କର ସ୍ମୃତିକୁ ପୁର୍ନଜାଗରିତ କରିବାର ପ୍ରୟାସ ଜାରି ରଖିଲେ ହୃତ ଗୌରବ ଫେରି ଆସିବା ସଂଗେ ସଂଗେ ସମାଜର କଲ୍ୟାଣ ସାଧିତ ହୋଇପାରିବ । ସମସ୍ତ ସହଯୋଗୀ ବନ୍ଧୁ, ଉତ୍ସାହୀ ଯୁବକ ଓ ଅନୁରଣିତ ତଥା ଉତ୍ସର୍ଗୀକୃତ ଶ୍ରଦ୍ଧାଳୁ ଭକ୍ତ ମାନଙ୍କ ସହଯୋଗ, ସହାନୁଭୂତି ଓ ସାହାଯ୍ୟ କାମନା କରୁଛି । ଧର୍ମ ଜାଗରଣ ସହାୟତା ଆଶା ପୋଷଣ କରୁଛି ।
ସା/ପୋ-ଅଡସପୁର,କଟକ
JOY BAHUDA
No comments:
Post a Comment